Welkom
in Heelsum
Gemeente
Renkum
Heelsum is een dorp in de gemeente Renkum in de Nederlandse
provincie Gelderland. Het telt ruim 3800 inwoners. Het
dorp is zowel op Oosterbeek als op Renkum georiënteerd.
Omstreeks 1600 behoorde
het grootste deel van Heelsum tot de heerlijkheid
Doorwerth. De eerste papiermolen was er al in die
tijd. In 1736 waren dat er al acht. De beken werden
verbreed en nieuwe vertakkingen uitgegraven. Alle
papiermakers kwamen van buitenaf. Zij vormden een
afzonderlijke groep in de Heelsumse samenleving. Bekende
papiermakers waren Pannekoek en Schut. Heelsum was
inmiddels een landelijk industriedorpje en telde begin
1800 ruim 200 inwoners. In 1825 kreeg Doorwerth, en
dus ook Heelsum, zijn eerste burgemeester. Het gemeentehuis
van Doorwerth stond in Heelsum op de kerkheuvel. Later
kwam er een nieuw gemeentehuis, de huidige pastorie.
Na 1850 was de bloeitijd van de papierindustrie over
en legde Heelsum zich toe op de tabaksteelt. Die verdween
dertig jaar later weer. Er waren toen nog maar drie
papiermolens over. De laatste papier-watermolen, “De
Veentjes” van Schut, brandde in 1895 af. In
datzelfde jaar bouwde Schut een machinaal werkende
fabriek. Deze bestaat nog steeds en produceert met
name hoogwaardig papier voor kunstenaars.
Begin 1900 verrezen
in Heelsum veel villa's, vooral langs de Utrechtseweg
en werd Heelsum een rustig villadorp. In 1923 werden
Doorwerth en Heelsum bij de gemeente Renkum gevoegd.