Welkom in Koewacht
Gemeente Terneuzen

Koewacht is een gedeeld grensdorp dat verspreid is over twee landen en drie gemeentes. Het grootste stuk maakt deel uit van de gemeente Terneuzen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het overige gedeelte is verdeeld over de Belgische gemeenten Moerbeke en Stekene. Het dorp heeft 4233 inwoners (2011), de naam van het dorp verwijst naar het ‘koeien wachten’.
Koewacht is bekend om zijn vlascultuur; er is ook een vlasmuseum waarin de bewerking van vlas centraal staat. De ligging op de grens geeft een heel eigen karakter aan het dorp.
Van oudsher is Koewacht katholiek. In beide delen van het dorp staan kerken. Tot de Eerste Wereldoorlog werd er door de inwoners van het Nederlandse deel van het dorp gekerkt in het Belgische deel. Toen de grens door de Duitse bezetter werd afgesloten ontstond de behoefte aan een eigen kerk. Pas in 1921-1922 werd deze gebouwd. De Sint-Philippus en Jacobuskerk is een neogotisch ontwerp van architect Wolter te Riele.
De geografische ligging over de landsgrens heeft te maken met het ontstaan van Koewacht tijdens de Tachtigjarige Oorlog. In 1586 behoorde het Belgisch gedeelte aan de katholieke Spanjaarden. Vanuit Axel werden regelmatig strooptochten georganiseerd tegen het Spaans gebied. Om de grens te beschermen werd een reeks forten gemaakt: de Linie van Communicatie tussen Hulst en Sas van Gent. Van sommige forten vindt men enkel sporen in het landschap terug, maar het Fort Masereel groeide uiteindelijk uit tot een woonkern die nu Koewacht genoemd wordt. Het fort werd overwegend bewoond door Franse huursoldaten wat de Franse woorden in het lokale dialect verklaart. Op de plaats van het vroegere fort staat nu de kerk van St. Philipus en Jacobus. Het oudste gedeelte (de toren) dateert uit de achttiende eeuw. Voor de huidige stenen kerk stond een houten gebouw waar niets van overgebleven is. Die locatie voor het fort is niet toevallig gekozen. In de zestiende eeuw was de hele omgeving erg vochtig en het fort ligt op het hoogste gedeelte en bleef daardoor droog. Het bewaakte de toegang tot de Moerbekepolder en de Riedepolder.
Als gevolg van de Belgische afscheiding van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1830 werd het dorp gesplitst in een Belgisch en Nederlands gedeelte.